พิพิธภัณฑ์บ้านดำ  สถาปัตยกรรมที่ศิลปินออกแบบ สร้างสรรค์ด้วยตัวเอง ที่ได้แรงบันดาลใจมาจาก ล้านช้าง ล้านนา และสุวรรณภูมิทั้งหมด บ้านแต่ล่ะหลังก็จะมีคอนเซปท์ และความน่าสนใจที่ต่างกันออกไป สิ่งที่สะสมและจัดแสดงภายในบ้านก็จะมีคอนเซปท์แนวคิดตามนั้น อย่างเช่นบ้านลาว ได้แรงบันดาลใจจาก สุวรรณภูมิ ข้างในก็จะเป็นพวกเครื่องเงิน ซึ่งทางพิพิธภัณฑ์เองตั้งใจที่จะไม่ติดตั้งป้ายชื่อในตอนนี้ เพราะยังอยากให้เป็น Private Museum เพราะทุกวันนี้ศิลปินก็ยังอาศัยอยู่ในนี้ เป็นบ้านส่วนตัว ที่นี่ถือว่าเป็นการแสดงออก ซึ่งเราจะได้เห็นตัวตนของศิลปิน คือ อ.ถวัลย์ ดัชนี ได้อย่างชัดเจนผ่านทางงานศิลปะและสถาปัตยกรรม ของสะสมทั้งหมด ซึ่งผลงานของท่าน มีทั้ง จิตกรรม ปติมากรรม สถาปัตยกรรม ของสะสมทั้งหมดก็สะสมนำมาจากทั่วโลก แล้วก็นำมาสร้างสรรค์เป็นผลงาน เช่นพวกเก้าอี้ที่คุณจะไม่ได้เห็นที่ไหน สะสมทั้งหมดก็สะสมมาตลอดอายุของ อ.ถวัลย์ ดัชนี บ้านทุกหลังที่เราเห็นในนี้ก็เป็นเหมือนบ้านส่วนตัวของศิลปิน คำแนะนำสำหรับการมาเที่ยวชม บ้านดำ ตัวศิลปินเอง อยากที่จะให้ ทุกคนที่เข้ามาชม รู้สึกมากกว่าเข้าใจ เพราะความเข้าใจแสวงหาได้จากหลายทาง แต่ความรู้ต้องมาสัมผัสเองเห็นเอง ก่อนมาที่นี่อาจจะดูข้อมูลที่เว็บไซต์ก่อนเพื่อหาความรู้ มีสถาปัตยกรรมทั้งสิ้น มากกว่า40หลัง  พิพิธภัณฑ์บ้านดำ เปิดตลอดไม่เคยปิด เพราะไม่มีรั้ว จะว่าไปแล้วที่นี่เราทำมา 30กว่าปีแล้วที่เป็นลักษณะ Private Museum หรือบ้านส่วนตัวมากกกว่า แต่เราก็มีเวลาเปิดปิดสำหรับบริการ ให้คนทั่วไปเข้าชมได้ตลอด จะมีพนักงานคอยดูแล คือ 9.00-12.00น. อีกทีก็13.00-17.00น. เปิดแบบนี้ทุกวัน